Қазақстандағы заманауи бизнес цифрлық технологиялармен тығыз байланысты, және құжат айналымы да оның бір бөлігі болып табылады. Осы процестің негізгі элементтерінің бірі — электрондық шот-фактура (ЭШФ). Көптеген жаңа бастаған кәсіпкерлер үшін бұл ұғым күрделі және қорқынышты көрінуі мүмкін, бірақ іс жүзінде ЭШФ — жұмыс процесін айқын әрі тиімді ететін міндетті және ыңғайлы құрал.
Электрондық шот-фактураның анықтамасын қарастырайық. Қарапайым тілмен айтқанда, бұл бәрімізге таныс қағаз құжаттың цифрлық аналогы. Мемлекет үшін бұл құжат тауарлар, жұмыстар және қызметтердің айналымын бақылау, сондай-ақ Қосылған құн салығын (ҚҚС) дұрыс есептеу үшін қажет. ЭШФ-ке көшу — көптеген бизнес санаттары үшін заң талаптары ғана емес, сонымен қатар ішкі бизнес-процестерді жеңілдету және жылдамдату жолындағы қадам болып табылады.
Бұл әрбір кәсіпкер үшін ең маңызды сұрақтардың бірі, себебі ЭШФ толтыру ережелерін бұзу айыппұлдарға әкеп соғуы мүмкін.
Қазақстанда электрондық шот-фактураларды толтыру бірнеше негізгі топ үшін міндетті болып табылады. Оларға келесі азаматтар жатады:
- барлық ҚҚС төлеушілер;
- тауарларды импорттау немесе экспорттаумен айналысатын кәсіпкерлер;
- арнайы тізімдегі (виртуалды қоймадағы) тауарлармен жұмыс істейтін компаниялар;
- мемлекеттік сатып алуларға қатысатын тұлғалар.
Бұл тізім өзгеруі мүмкін, сондықтан сұрақтар туындаған жағдайда ҚР Мемлекеттік кірістер комитетінің ресми сайтындағы өзекті ақпаратты қарап отыруды ұсынамыз.
Тіпті егер сіздің бизнесіңіз міндетті талаптарға жатпаса да, Қазақстанда электрондық шот-фактураларды пайдалану тиімді болуы мүмкін. Біріншіден, бұл қағаз, баспа және пошта шығындарын айтарлықтай үнемдеу. Екіншіден, бұл деректерді автоматты түрде тексеру арқылы қателіктер қаупін азайту. Үшіншіден, бұл серіктестер және клиенттермен есеп айырысуды жылдамдату.
Процесті толық түсіну үшін негізгі қадамдарды қысқаша қарастырайық.
Барлық құжаттармен жасалатын операциялар «Электрондық шот-фактуралардың ақпараттық жүйесі» (ЭШФ АЖ) бірыңғай мемлекеттік порталы арқылы жүзеге асады. Бұл жүйеге тіркелу және онда жұмыс істеу үшін әрбір кәсіпкерге немесе оның уәкілетті тұлғасына (мысалы, бухгалтерге) электрондық цифрлық қолтаңба (ЭЦҚ) қажет.
Маңызды ереже: электрондық шот-фактура айналым жасалған күннен кейін (тауар сатылған немесе қызмет көрсетілген күннен кейін) 15 күнтізбелік күн ішінде жазылуы және алушыға жіберілуі тиіс. Сонымен қатар, барлық өрістерді мұқият және дұрыс толтыру өте маңызды, бұл қателіктер мен сәйкессіздіктерді болдырмауға көмектеседі.
Электрондық шот-фактуралар тікелей сіздің салықтық есептілігіңізге әсер етеді. Барлық жазылған және алынған ЭШФ деректері салық декларацияларын, әсіресе ҚҚС бойынша декларацияны дайындаудың негізін құрайды. Барлық қаржылық операциялар сіздің банк шотыңызда ЭШФ жүйесіндегі деректермен сәйкес келуі өте маңызды. Сонда салық органдарынан сұрақтар мен тексерулер болмайды.
Қаржылық тәртіп — дұрыс және уақтылы есептіліктің кепілі. Home Credit Bank ұсынған кәсіпкерлерге арналған онлайн-банкинг сіздің қаржыңызды толық және ыңғайлы бақылауға мүмкіндік береді. Барлық операциялар мен төлемдер есеп-шотыңыз арқылы өткен жағдайда, бухгалтеріңізге (немесе өзіңізге) жазылған электрондық шот-фактуралармен деректерді салыстыру, ақша ағындарын бақылау және дұрыс салық есептілігін дайындау әлдеқайда оңай болады.
Қорытындылай келе, ЭШФ — Қазақстандағы заманауи бизнес үшін міндетті әрі пайдалы құрал. Онымен жұмыс істеу қиын емес, ал қаржылық тәртіп және Home Credit Bank-тің кәсіпкерлерге арналған онлайн-банкингі бұл процесті әлдеқайда жеңіл әрі түсінікті етеді. Сіздің бизнесіңізге арналған пайдалы ақпаратты көбірек білгіңіз келсе, біздің блогты оқыңыз.
Сұрақ: Қарапайым тілмен айтқанда электрондық шот-фактура (ЭШФ) дегеніміз не?
Жауап: Бұл қағаз шот-фактураның цифрлық аналогы, ол арнайы мемлекеттік портал арқылы жасалып, жіберіледі. ЭШФ мәмілені ресми растау және қосылған құн салығын (ҚҚС) есепке алу үшін қажет.
Сұрақ: Қазақстанда ЭШФ-ны кім жазып беруге міндетті?
Жауап: Ең алдымен, барлық ҚҚС төлеушілер, сонымен қатар тауарларды импорттау/экспорттаумен айналысатын компаниялар, мемлекеттік сатып алуларға қатысатын тұлғалар және кейбір басқа санаттар ЭШФ толтыруға міндетті. Әрдайым Мемлекеттік кірістер комитетінің сайтындағы өзекті тізімді тексеріп отыру керек.
Сұрақ: Электрондық шот-фактуралармен жұмыс істеу үшін не қажет?
Жауап: Ол үшін электрондық цифрлық қолтаңба (ЭЦҚ) және «ЭШФ ақпараттық жүйесі» (ЭШФ АЖ) мемлекеттік порталына тіркелу қажет.
Сұрақ: ЭШФ-ны қандай мерзімде жазып беру қажет?
Жауап: Электрондық шот-фактура айналым жасалған күннен, яғни тауар сатылған немесе қызмет көрсетілген күннен бастап 15 күнтізбелік күн ішінде толтырылуы тиіс.
Сұрақ: Банк шоты ЭШФ-мен қалай байланысты?
Жауап: Тікелей техникалық байланыс жоқ, бірақ қаржылық тәртіп дұрыс есептіліктің кілті болып табылады. Барлық бизнес-операциялар мен төлемдер Home Credit Bank-тің кәсіпкерлерге арналған онлайн-банкингі арқылы жүргізілген жағдайда, сізге немесе бухгалтеріңізге төлемдер мен толтырылған шот-фактураларды салыстыру әлдеқайда жеңіл болады. Бұл салық декларациясын тапсыру кезінде қателіктерді азайтуға көмектеседі.
